قال الصّادق علیه السّلام:

اصول المعاملات تقع على اربعة اوجه :
معاملة اللّه ، ومعاملة النّفس ، ومعاملة الخلق ، ومعاملة الدّنیا، وکلّ وجه منها منقسم على سبعة ارکان .

امّا اصول معاملة اللّه تعالى فسبعة اشیاء:
اداء حقّه ، وحفظ حدّه ، وشکر عطائه ، والرّضا بقضائه ، والصّبر على بلائه ، وتعظیم حرمته ، والشّوق الیه .

واصول معاملة النّفس سبعة :
الخوف ، والجهد، وحمل الاذى ، والرّیاضة ، وطلب الصّدق والاخلاص ، واخراجها من محبوبها، وربطها فى الفقه .

واصول معاملة الخلق سبعة :
الحلم ، والعفو، والتّواضع ، والسّخاء، والشّفقة ، والنّصح ، والعدل والانصاف .

واصول معاملة الدّنیا سبعة :
الرّضا بالدّون ، والایثار بالموجود، وترک طلب المفقود، وبغض الکثرة ، واختیار الزّهد، ومعرفة آفاتها، ورفض شهواتها مع رفض الرّیاسة .

فاذا حصلت هذه الخصال بحقّها فى نفس ، فهو من خاصّة اللّه وعباده المقرّبین و اولیائه حقّا.

شرح:

در حدیث شریف فوق، امام صادق (علیه السّلام) مهارتهای زندگی را به چهار دسته تقسیم فرموده اند:

الف- مهارت خداشناسی (اصول هفتگانه تعامل با خدا):
1-    ادا کردن عملی حقوق الهی
2-    استمرار عمل و حفظ حدود الهی
3-    شکر نعمتهای الهی
4-    راضی بودن به قضای الهی
5-    صبر و تحمل سختی ها
6-    بزرگداشت مرزهای خدایی
7-    اشتیاق برای رسیدن به خدا

ب- مهارت خود شناسی (اصول هفتگانه تعامل با خود):
1-    جهاد و خودسازی
2-    ترس از جهنم
3-    تحمل ریاضت
4-    راستی همه جانبه
5-    انجام کارها فقط برای کسب رضایت الهی
6-    اخراج غیر خدا از سرزمین دل
7-    تنظیم همه کارها با شاقول دین، عقل و فهم

ج- مهارت مردم شناسی (اصول هفتگانه تعامل با مردم):
1-    بردباری و تحمل دیگران
2-    بخشندگی
3-    تواضع و فروتنی
4-    سخاوتمندی و کرم و بزرگواری
5-    مهربانی قلبی
6-    مهربانی عملی
7-    انجام درست هر کاری و هر چه را برای خود خواستن برای دیگران نیز خواستن

د- مهارت دنیا شناسی (اصول هفتگانه تعامل با دنیا):
1-    قناعت و راضی بودن به کمترین امکانات
2-    تقسیم شادی و دارایی خود با دیگران
3-    نرفتن به دنبال چیزی که نیست
4-    پرهیز از زیاده خواهی
5-    بی رغبتی نسبت به دنیا
6-    آفت شناسی
7-    فرار از خواسته های نفسانی و ریاست طلبی

و در پایان حدیث شریف فوق، حضرت امام صادق علیه السّلام اهداف سه گانه مهارتهای زندگی را چنین نام می برند:
1-    بنده اختصاصی خدا شدن
2-    کسب قرب الهی به عنوان بالاترین درجه خلوص و بندگی
3-    عضویت در جمع عاشقان خدا

(برگرفته از مجله پیوند، شماره 388)